Błogosławiona Jolenta, księżna, zakonnica - patron dnia (15.06)

 

 

Jolenta urodziła się r. w 1244 w Ostrzyhomiu, jako ósme z rzędu dziecko królowej Marii z cesarskiego rodu Laskarisów i węgierskiego króla Beli IV. Z jej najbliższej rodziny aż 4 osoby dostąpiły chwały ołtarzy: obie jej siostry - św. Kinga i św. Małgorzata Węgierska, ciotka - św. Elżbieta i stryjenka - bł. Salomea.

 

Jolenta (Johelet) to Węgierskie imię jest tylko jedno w wykazach hagiograficznych. Otrzymała to imię zapewne dla pamięci ciotki, królowej aragońskiej (+ 1251). Sama Błogosławiona była najczęściej jednak nazywana za życia Heleną. Według Jana Długosza imię Helena mieli nadać Jolencie Polacy, a księżna chętnie je przyjęła.

Ówczesnym zwyczajem Jolenta jako kilkuletnia dziewczynka przybyła do Krakowa na dwór swej starszej siostry, św. Kingi, (Królowej Polski) żony Bolesława Wstydliwego, i tu w Krakowei
się wychowywała. Król Bela IV miał w planie wydać Jolentę za
któregoś z książąt piastowskich. Stąd w 1256 r. Jolenta zaręczyła się księciem kaliskim, Bolesław. Jolenta miała wówczas dopiero 12 lat, podczas gdy książę liczył sobie już 35 wiosen. Uroczysty ślub obojga odbył się jednak dopiero dwa lata później za specjalną dyspensą jaką wydał papież Aleksander IV, gdy Jolenta miała lat 14. Ślubu udzielił im biskup krakowski, Jan Prandota. Z książęcego małżeństwa  urodziły się trzy córki: Jadwiga, Elżbieta i Anna.
Księżna Jolenta była wzorową żoną i matką. Swoją mądrą postawą wywierała ogromny wpływ na otoczenie. W życie domowe wprowadziła klimat miłości, spokoju, ładu i szczerej pobożności. Wpływ księżnej na męża był tak daleki, że potomni nadali mu przydomek Pobożnego. Jednak o jej udziale w zręcznej polityce męża są tylko nieliczne wzmianki
ale wiadomości szczegółowych nie znamy. Kiedy w roku 1257 zmarł książę Wielkopolski, Przemysł I,
i prawem spadku cały ten obszar przeszedł pod panowanie Bolesława, Kochający książę wciągał do swoich rządów także swoją żonę bł. Jolentę. W dokumentach podpisuje  się ona nieraz sformułowaniem "umiłowana małżonka, pani Jolenta".
Książę okazał się doskonałym organizatorem i administratorem książęcych dzielnic kaliskiej i wielkopolskiej, ale również dobrym i chojnym opiekunem Kościoła. To nie kto inny jak on sprowadził franciszkanów do Kalisza, Gniezna, Obornik, Pyzdr i Śremu; on też uposażył w trzy wsie klaryski w Zawichoście, gdzie ksienią była wówczas bł. Salomea; również i on powiększył uposażenie cystersek w Ołoboku jak i benedyktynów w Mogilnie.
Czynił to z udziałem żony. Jolenta chętnie opiekowała się także biednymi i chorymi poddnymi. Jolenta po śmierci męża i jej szwagra, męża jej siostry św. Kingi, Bolesława Wstydliwego, zwolniona zostało od obowiązków rodzinnych, postanowiła wtedy oddać się wyłącznie zbawieniu własnej duszy. Wraz z siostrą bł. Kingą wstąpiły do klasztoru klarysek w Starym Sączu. Po śmierci Kingi w 1284 r. przeniosła się do klarysek w Gnieźnie. Nie wiemy, czy Jolenta piastowała urząd ksieni (przełożonej), czy też wolała zostać zwykłą siostrą w zakonie.

Nekrolog z klasztoru w Lądzie, podaje datę jej śmierci w opinii świętości naka miała nastąpić w dniu 17 czerwca 1298 roku. Zaraz po jej śmieci, grób książnej zasłynął wkrótce łaskami i cudami i stał się miejscem rozlicznych pielgrzymek.  

Ksieżna Jolenta musiała jednak długo czekać na swojego hagiografa (biografa). Gdyż dopiero w roku 1631 na polecenie prymas polski, Jana Wężyka, wyznaczono komisję kanoniczną dla przeprowadzenia procesu kościelnego. Wtedy róenież dokonano otwarcia jej grobowca i przełożono jej śmiertelne szczątki do nowej trumienki. Od wtedy również zaczęto prowadzić księgę łask za jej wstawiennictwem. Pierwszy żywot bł. Jolenty ukazał się dopiero w roku 1723. kiedy to w 1775 r. generał franciszkanów wyznaczył osobnego prokuratora w osobie o. Franciszka Cybulskiego dla prowadzenia sprawy  beatyfikacji Jolenty. Napisał on wtedy i ł drukiem ogłosi  Życie i cuda wielkiej sługi Bożej Jolenty. 

 

Wtedy też Król Polski Stanisław August Poniatowski, wniósł do Rzymu prośbę o formalną beatyfikację. Odbyła się ona 14 czerwca 1827 r. a papież Leon XII właśnie na ten dzień wyznaczył święto  bł. Jolenty (obecnie datuje się je na - 15 czerwca). Jednak na skutek trudności, jakie stawiał kościołowi ówczesny rząd pruski, uroczystości beatyfikacyjne mogły się odbyć w Wielkopolsce dopiero w roku 1834. (Wielkopolska, Pomorze i Prusy Książęce znajdowały się pod panowaniem Prus (Zabór Pruski) od 1772 roku aż do 1918 r.)  Wtedy z okazji beatyfikacji relikwie bł. Jolenty przeniesiono do kaplicy klarysek w Gnieźnie. Jolenta jest patronką archidiecezji gnieźnieńskiej
oraz miasta Kalisza.

W ikonografii bł. Jolenta przedstawiana jest w habicie klaryski. Czasami klęczy obok św. Kingi.